خیریه از گذشته در نهاد مردم وجود داشته است و افراد به دنبال انجام کارهای خیرخواهانه بوده اند به همین دلیل سازمان های مختلفی در طول تاریخ شکل گرفته اند که معروف‌ترین آن‌ها سازمان‌های مردم‌نهاد است که در ادامه به صورت کامل به بررسی آن خواهیم پرداخت.

سازمان‌های مردم‌نهاد (NGO) چیست

سازمان مردم‌نهاد یا به اختصار سمن (NGO) نهادهایی هستند که به صورت مستقل از دولت و بدون اهداف انتفاعی فعالیت می‌کنند. این سازمان‌ها معمولاً به ابتکار اشخاص یا گروه‌هایی که دارای علایق و اهداف مشترک هستند شکل می‌گیرند و مأموریت اصلی آن‌ها پرداختن به موضوعات اجتماعی، محیط زیستی یا امور انسانی و بشردوستانه است.

تفاوت بین NGO، خیریه‌ها و سازمان‌های دولتی در چیست؟

تفاوت میان خیریه‌ها و سازمان‌های مردم‌نهاد در نوع نگاه و هدف فعالیت آن‌ها دیده می‌شود. موسسات خیریه بیشتر بر رفع نیازهای روزانه و کاهش مشکلات اساسی افراد نیازمند تمرکز دارند و تلاش می‌کنند با ارائه کمک‌های مستقیم، از رنج و دشواری‌های روزمره بکاهند. در حالی که سازمان‌های مردم‌نهاد با رویکردی بلندمدت به دنبال ریشه‌یابی و رفع اساسی مشکلات اجتماعی هستند و سعی می‌کنند با ایجاد تغییرات به تقویت بنیان‌های جامعه کمک کنند.

 خیریه‌ها معمولاً در حوزه‌هایی مانند فقر، گرسنگی، بهداشت و آموزش فعالیت دارند و بودجه خود را از طریق کمک‌های مردمی حمایت‌های مالی کسب‌وکارها و کمک های دولتی تامین می‌کنند. اما سازمان‌های مردم‌نهاد دامنه گسترده‌تری از فعالیت‌ها را پوشش می‌دهند و علاوه بر کمک‌های مستقیم در حوزه‌های حمایت اجتماعی، اصلاح سیاست‌ها و توسعه جامعه نیز نقش ایفا می‌کنند. منابع مالی این سازمان‌ها نیز متنوع‌تر است و علاوه بر کمک‌های مالی، می‌توانند از راه‌های دیگری درآمدزایی داشته باشند که دامنه فعالیت آن‌ها را افزایش می‌دهد.

انواع سازمان‌های مردم‌نهاد و حوزه‌های فعالیت آن‌ها

سازمان‌های مردم نهاد انواع مختلفی دارند و هر کدام دارای حوزه فعالیت مختص به خود هستند که در ادامه به معرفی هر کدام خواهیم پرداخت.

NGOهای زیست‌محیطی 

سازمان‌های غیردولتی زیست‌محیطی با شناخت سنت‌های مردم می‌توانند از طریق آموزش انجام تحقیقات درباره حفظ جنگل‌ها و مراتع توسعه فضای سبز و بهره‌گیری از توان مردمی در نهال‌کاری، پاکسازی طبیعت و حمایت از گونه‌های گیاهی و جانوری، نقشی مؤثر در حفاظت از منابع طبیعی ایفا کنند.

NGOهای حقوق بشری

این سازمان‌ها در زمینه دفاع از حقوق بشر فعال هستند و بر مسائلی مانند آزادی بیان، حقوق زنان، حقوق کودکان و حمایت از اقلیت‌های مذهبی و قومی تمرکز دارند. این سازمان با انجام تحقیقات، انتشار گزارش‌ها و دیگر موارد مرتبط، می‌کوشند زمینه تغییرات قانونی و فرهنگی را در سطح جهانی فراهم کنند.

سازمان‌های مردم‌نهاد فعال در حوزه سلامت

سازمان‌های مردم نهاد فعال در حوزه سلامت فعال هستند و به پیشگیری از بیماری‌ها و بهبود سلامت مردم می‌پردازند . گاهی مدیریت کلینیک‌ها را بر عهده می‌گیرند، خدمات پزشکی ارائه می‌دهند و در برنامه‌های آموزشی مرتبط با سلامت نقش فعالی ایفا می‌کنند.

NGOهای آموزشی و فرهنگی

سازمان‌های غیردولتی با تأسیس مدارس، ارائه بورسیه و تقویت زیرساخت‌ها، به بهبود دسترسی به آموزش با کیفیت در جوامع محروم کمک می‌کنند.

NGOهای امدادرسانی و بحران

سازمان‌های مردم‌نهاد با آموزش، امدادرسانی، تأمین نیازهای اولیه و مشارکت در بازسازی مدارس و بیمارستان‌ها، نقشی کلیدی در مدیریت بحران‌ها و جلب مشارکت مردم در ایران ایفا می‌کنند.

چه معیارهایی یک NGO معتبر و قابل اعتماد را مشخص می‌کند؟

ثبت رسمی و شفافیت مالی

برای تاسیس یک NGO باید اهداف آن مشخص شود و اعضای موسس با شرایط قانونی جذب شوند. ثبت رسمی از طریق سایت وزارت کشور انجام می‌گیرد. تامین منابع مالی از طریق کمک موسسات، نهادهای بین‌المللی، افراد واجد شرایط صورت می‌گیرد و این حمایت‌ها برای تداوم فعالیت سازمان ضروری است.

سابقه فعالیت و تاثیرگذاری اجتماعی

این مورد بسته به نوع هرموسسه ای می‌تواند متفاوت باشد هر موسسه ای که بتواند بیشتر به مسائل اجتماعی بپردازد و مشکلات بیشتری را پوشش دهد تاثیرگذاری اجتماعی خود را بالاتر می‌برد و همین موضوع موجب ایجاد سابقه خوب و امتیازات بالایی می‌شود.

همکاری با نهادهای بین‌المللی یا داخلی معتبر

یکی دیگر از معیارهای یک سازمان NGO معتبر امکان همکاری با نهادهای بین‌المللی معتبر است که موجب می‌شود جایگاه اجتماعی موسسه در میان مردم و دیگر خیرین بالاتر برود. این موضوع موجب جذب سرمایه‌های بیشتر و همچنین اعتماد مردم می‌شود.

منابع مالی سازمان NGO از کجا تامین می شود ؟

منابع مالی سازمان NGO از طریق راه‌های مختلفی تامین می‌شود به عنوان مثال این کمک‌ها می‌تواند از طریق افراد حقیقی یا شرکت‌های خصوصی که تمایل به امور خیرخواهانه دارند انجام شود. از طرفی این شرکت می‌توانند از سازمان های دولتی نیز کمک‌های مالی دریافت کنند. موضوع به همین جا ختم نمی‌شود زیرا سازمان‌های NGO می‌توانند از سازمان‌های بین‌المللی نیز هزینه‌های مالی مورد نیاز خود را دریافت کنند.

تعداد سازمان های مردم نهاد در ایران

در ایران بیش از ۲۰ هزار سازمان مردم نهاد به ثبت رسیده‌اند که در زمینه‌های مختلف اجتماعی، زیست‌محیطی، بهداشتی، فرهنگی و حقوق بشری فعال هستند. این سازمان‌ها به دلیل افزایش مشارکت عمومی و همچنین حمایت‌های دولتی در سال‌های اخیر رشد چشمگیری داشته‌اند.

سازمان خیریه خانه ای بی

خانه ای بی یک سازمان خیریه است که کمک های دریافتی مردم را جمع آوری و مستقیما به دست افراد نیازمند می‌رساند. شما با استفاده از امکان پرداخت صدقه آنلاین خانه ای بی می‌توانید در کلیه ی امور خیر مشارکت داشته باشید و با خیال آسوده کمک های خود را به دست افراد نیازمند برسانید.

سخن پایانی

سازمان‌های مردم نهاد امروز نقش مهمی در امور خیرخواهانه دارند و امروزه در کشور ما تعداد آن‌ها بیش از گذشته شده است. این سازمان‌ها با تکیه بر کمک‌های مردمی توانسته اند که به رفع نیاز افراد ضعیف بپردازند و مشکلات آن‌ها را تا حد زیادی کاهش دهند.