در دین مقدس اسلام به اهمیت و ارزش صدقه دادن سفارشات زیادی شده است. اگر به آیات قرآن کریم و روایات و احادیث پی ببریم کیفیت و اهمیت صدقه را درک می‌کنیم. تعریف کلی از صدقه را میتوان این چنین گفت، صدقه یعنی افراد مقداری از دارایی و اموال خود را به نیت تقرب و رضایت الهی به افراد نیازمند می‌پردازند. اگر کسی پول یا جنسی را به نیت صدقه به کسی که نیازمند است بپردازد دیگر نمی‌تواند آن را پس بگیرد، به همین خاطر نیت کردن برای صدقه دادن بسیار مهم است، به طوری که اگر کسی در پرداخت پول یا جنس به فقیری نیت نکند آن پول یا جنس پرداخته شده هدیه محسوب می‌شود.
پس اگر کسی نذر کند که چیزی را به فقرا به قصد رضایت الهی و تقرب بدهد باید حتما قبل از آن نیت کند، اگر این کار را نکند هدیه محسوب می‌شود و نذر به عمل نمی‌آید. شما با انجام این عمل نه تنها موجب خشنودی خداوند می‌شوید بلکه مورد حمایت معنوی خداوند قرار می‌گیرید.
چگونه برای صدقه نیت کنیم؟
شما وقتی می‌خواهید مقداری از دارایی خود را به کسی که نیازمند (فقیر) است در راه خدا و برای جلب رضایت آن بپردازید؛ باید حتما نیت کنید. نحوه نیت برای صدقه دادن این چنین است که شما در ذهن خود و با رضایت قلبی نیت می‌کنید که مبلغی به کسی( نیازمند) برای تقرب به خدا بپردازید. باید بدانید که طبق احادیث، نیت جان عمل در هرکاری است.
آیا بدون نیت میتوان صدقه داد؟
همانطور که در بالا هم به آن اشاره شد پرداخت جنس یا پولی به نیازمندان بدون نیت، هدیه محسوب می‌شود و دیگر نمی‌توان آن را صدقه حساب کرد. یکی از تفاوت‌های صدقه و هدیه این است که شما صدقه را نمی‌توانید از کسی که به آن پرداخت کرده‌اید پس بگیرید ولی هدیه را میتوانید برگردانید و یا از شخص طلب کنید.
شرایط صدقه دادن چگونه است؟
قبل از هر سخنی این را باید بدانید که صدقه باید از اموال سالم و حلال باشد. خداوند متعال در قرآن کریم به اهمیت صدقه بسیار پرداخته است اما چند مورد از صدقه را پسند نمی‌کند. صدقه نباید همراه با ریا باشد؛ دیگری اینکه صدقه نباید با منت و اذیت همراه باشد که اگر این چنین شود ثواب و ارزش آن از بین می‌رود.
صدقه دادن آداب و شرایطی دارد که باید آنها را در نظر بگیرید شما هنگامی میتوانید به افراد نیازمند کمک کنید که خود محتاج کسی نباشید یا حتی بخشیدن تمام اموال خود برای نیازمندان کار درستی نیست زیرا شما بعد آن خود محتاج دیگری می‌شوید. اولیت هر فرد برای صدقه دادن نزدیکان خود و سپس افراد نیازمند دیگر است. شما میتوانید برای رفع نذر خود به خیریه ها مراجعه کنید یا میتوانید با پرداخت صدقه آنلاین از طریق اپلیکیشن‌ها و سایت های خیریه مانند خانه ای بی، به نیازمندان کمک کنید.
مصارف صدقه کدامند؟
همانطور که شما می‌دایند صدقه باید در راه درستی صرف شود. در قرآن کریم خداوند هشت مورد را برای صرف صدقه بیان کرده است، این هشت مورد عبارتند از فقرا، مساکین، جمع کنندگان زکات، کسانی که انگیزه قوی به اسلام ندارند و با تشویق مالی بتوان محبتشان را جلب کرد، کمک به افرادی( مسافرانی) که در راه مانده‌اند و توشه کافی برای رسیدن به مقصد خود را ندارند، آزادسازی بردگان، ادای دین بدهکاران زندانی، مصرف در راه خدا. علاوه بر این راه‌های زیاد دیگری همچون کمک به بچه‌های بی سرپرست، شیرخوارگاه و… هستند که میتوانید صدقه را در آنجا صرف کنید.
صدقه دادن در آشکارا بهتر است یا پنهان؟
یکی از نکات مهم در کیفیت صدقه پنهان بودن آن است. در صدقه دادن آشکار شما با تشویق و دعوت مردم به کار خیر، این عمل را انجام می‌دهید که مایه دلگرمی فقرا و مساکین است و باعث می‌شود آنها بدانند که سرمایه دارها در جامعه به فکر آنها هستند و در شرایط سخت از آنها حمایت می‌کنند. در صدقه دادن به شکل پنهانی ریا وجود ندارد و آبروی فرد نیازمند محفوظ می‌ماند و فقیر احساس ذلت نمی‌کند به همین دلیل صدقه دادن به شکل پنهان بیشتر توصیه می‌شود.
نتیجه گیری
اگر شما نذری دارید یا برای رضایت الهی می‌خواهید از کسی حمایت مادی کنید؛ باید ابتدا شرایط و آداب آن را بدانید. همانطور که گفتیم صدقه دادن امری است که در دین اسلام بسیار به آن پرداخته شده است بهتر است اگر توانایی کمک به نیازمندان را دارید حتما به این امر خداوند عمل کنید. ما در این مقاله به آداب و رسوم صدقه پرداختیم امیدوارم این مقاله برای شما مفید بوده باشد.
سوالات متدوال
آیا میتوان به کسی که آن را نمی‌شناسیم و از وضعیت مالی آن خبر نداریم صدقه دهیم؟
خیر بهتر است ابتدا فرد را شناسایی و سپس اقدام نمود.
آیا پرداخت صدقه از طریق اینترنت امکان پذیر است؟
بله میتوانید ازطریق مراجعه به مرجع معتبر مانند خانه ای بی، صدقات خودرا پرداخت کنید.
آیا موسسه یا مجموعهای برای صدقه وجود دارد؟
موسسات زیادی در این حوزه فعالیت دارند اما همه آنها معتبر نیستند. برای کمک رسانی و پرداخت صدقات از طریق موسسات، بهترین گزینه مراجعه به موسسه بیماران پروانه ای خانه ای بی است.
